بیمه باربری با توجه به گستردگی مجموعه خطراتی که ممکن است محموله بیمه شده را تهدید کند، کلوزهایی طراحی کرده که در تمام بازارهای جهانی بیمه به کار گرفته می شود.
همچنین کلوزهای بیمه باربری در این باره تمام اطلاعات مورد نیاز را در اختیار شما قرار می دهد.
در ادامه خسارت هایی که بیمه باربری پرداخت نمی کند را بررسی می کنیم.
خسارت های عمدی توسط بیمه گذار
بر اساس بند 4/1 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا چنانچه خسارت ناشی از سوء نیت بیمه گذار باشد قابل پرداخت نیست.
این استثناء را می توان به ماده 14 قانون بیمه کشور مصوب 1316 نیز تشبیه نمود که اشعار می دارد بیمه گر مسئول خسارت ناشی از تقصیر بیمه گذار یا نمایندگان او نخواهد بود.
هر زمان بیمه گذار با سوء نیت و عمد موجبات خسارتی را فراهم آورد بدلیل مخدوش شدن اصل حسن نیت قراردادهای بیمه خسارت قابل پرداخت نخواهد بود.
نشت و ریزش و کاهش عادی وزن یا حجم
این نوع خسارتها معمولا آسیب های جزئی و یا کمبودهایی هستند که بدون وقوع حادثه برای کالای مورد بیمه ایجاد می شوند.
بر اساس بند 4/2 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا این قبیل خسارتها غیر قابل پرداخت هستند.
این نوع مشکلات عمدتاً در مورد تبخیر به کار می روند که علت عادی زیان وارد به محمولات می باشد.
نامناسب و ناکافی بودن بسته بندی کالا
بر اساس بند 4/3 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا، این مورد در تعهد بیمه باربری نیست البته به شرطی که بسته بندی یا آماده سازی قبل از شروع بیمه انجام شده یا به وسیله بیمه گذار یا کارکنان او انجام شده باشد و تحمل مقابله با حوادث معمول در سفر بیمه شده را نداشته باشد.
این بند در صنعت بیمه به ضعف بسته بندی مشهور است.
لازم به ذکر است چیدن کالا در داخل کانتینر نیز بخشی از فرایند بسته بندی محسوب شده و مشمول این موضوع میگردد این استثناء را میتوان به ماده 15 قانون بیمه نیز تعمیم داد که ” بيمه‌گذار بايد براي جلوگيری از خسارات مراقبتي را که عادتاً هر کس از مال خود مي‌نمايد نسبت به موضوع بيمه نيز بنمايد “.
عیب ذاتی کالا
برخی از کالا ها به طور طبیعی در معرض فساد قرار دارند.
از آنجاییکه این نوع خسارت ها در نتیجه یک حادثه و علت خارجی به کالا وارد نمی شود و مربوط به ماهیت و ذات کالا می شود بر اساس بند 4/4 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا خارج از تعهد بیمه گر است.
خسارت های ناشی از تاخیر
تلف شدن، آسيب دیدن يا هزينه اي كه علت آن تاخير باشد، خارج از تعهد بیمه باربری است به عنوان مثال منقضی شدن تاریخ مصرف داروها و یا مواد غذایی حتی اگر اين تاخير ناشی از خطرات بيمه شده باشد.
نکته قابل توجه این استثنا تاکید بر عدم قابلیت پرداخت هزینه های ناشی از تاخیر است که صراحتاً در متن توضیحات بند 4/5 استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا آمده است.
ورشکستگی مالکان کشتی
بر اساس بند 4/6 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا تلف شدن، آسيب يا هزينه ناشي از ورشكستگي مالکان، مدیران، اجاره کنندگان یا گردانندگان کشتی یا قصور در انجام تعهدات مالی از طرف یکی از آن ها از تعهدات بیمه باربری خارج است.
به شرط این که بیمه گذار در هنگام بارگیری کالای مورد بیمه، از این امر مطلع بوده یا می بایست طبیعتاً در جریان معمول تجارت خود از این مسئله آگاه می گشت که این اعسار یا ناتوانی مالی می تواند مانع از ادامه عادی سفر گردد.
این استثنا در کلوزها قرارداده شده است تا بیمه گذاران ترغیب شوند از حمل کالای خود به وسیله کشتی که مالکان یا اداره کنندگان آن در شرایط مالی بدی هستند اجتناب کنند. بنابراین چنانچه حمل کننده کالا قادر به تکمیل سفر نبوده و کالاها در بندری بین راه تخلیه شود، بیمه گر هیچ مسئولیتی ناشی از این تخلیه و بارگیری مجدد به کشتی دیگر نخواهد داشت.
خسارت های عمدی توسط هر شخص متخلف
در این خصوص به عنوان نمونه در حمل های دریایی، می توان به باراتری و اتفاقات ناشي از فعل يا تقصير اشخاص ثالث اشاره نمود.
لازم به ذکر است کلوز A بیمه های باربری این قبیل خسارت ها را پرداخت میکند و این استثناء صرفا در کلوزهای B و C اعمال میگردد.
سلاح های هسته ای
تلف شدن، آسيب دیدن يا هزينه ای که مستقیم یا غیر مستقیم به علت یا ناشی از کاربرد هر نوع سلاح یا وسیله ای باشد که با انرژی اتمی یا شکست هسته ای و یا ترکیب هسته ای یا واکنش مشابه دیگر یا نیرو یا ماده رادیو اکتیو کار کند و اشعه یون ساز و آلودگی به مواد رادیو اکتیو ناشی از هرگونه سوخت یا فضولات هسته ای خارج از تعهدات بیمه باربری است.
عدم قابلیت دریانوردی کشتی
اتفاقات ناشی از عدم قابليت دريانوردي كشتي يا شناور یا نامناسب بودن کشتی یا شناور برای حمل ایمن کالای مورد بیمه از تعهدات بیمه باربری خارج است، مشروط بر اینکه هنگام بارگیری کالای مورد بیمه در وسیله حمل، بیمه گذار از فقدان قابلیت دریانوردی یا نامناسب بودن کشتی یا شناور آگاه باشد از تعهدات بیمه باربری خارج است.
نامناسب بودن کانتینر یا وسیله حمل
یکی دیگر از استثنائات بیمه باربری نامناسب بودن کانتینر یا وسیله حمل جهت حمل سالم مورد بیمه است مشروط بر اینکه بارگیری کالا درون یا بیرون این وسائط قبل از شروع این بیمه نامه انجام و یا توسط بیمه گذار یا کارکنان او انجام شده باشد و ایشان از نامناسب بودن وسائط مذکور در زمان بارگیری کالای مورد بیمه اطلاع داشته باشند.
لازم به ذکر است در مواردی که قرارداد بیمه به طرف دیگری واگذار شده و ایشان موضوع بیمه را با حسن نیت و تحت قرارداد الزام آور خریداری کرده یا با خرید آن توافق نموده باشد این استثنا اعمال نمی گردد.
جنگ/توقیف/مصادره/مین/اژدر های دریایی
جنگ، انقلاب، شورش، قيام و يا زد و خوردهاي داخلي ناشي از اين امور يا هر گونه عمل خصمانه توسط يا بر عليه يكي از دو قدرت متخاصم از دیگر استثنائات بیمه های باربری است.
علاوه بر جنگ توقيف، ضبط، مصادره، تصرف يا اثرات ناشي از اين امور (به استثنا دزدی دریایی) يا اثرات ناشي از اقدام به شروع آنها نیز و همچنین اتفاقات ناشی از مين، اژدر و بمب هاي متروكه يا ساير سلاح هاي جنگي به جامانده و یا متروكه از دیگر استثنائات بیمه باربری است.
اعتصاب/آشوب/اغتشاش/عمل تروریستی
مشکلاتی که ناشی از اعتصاب، آشوب ها يا اغتشاشات داخلي شركت مي باشد از تعهدات بیمه باربری خارج است.
در این شرط وجود رابطه علیت در مورد خسارت ایجاد شده ضروری است و چنانچه بتوان ثابت نمود که خسارت وارده دارای رابطه علیت با خطرات مستثنی شده نمی باشد در این صورت بند این استثنا اعمال نمی گردد.
علاوه بر موارد فوق هرگونه عمل تروریستی یا اقدام هر شخصی که مستقیماً با هدف براندازی دولتی یا اعمال نفوذ از طریق توسل به زور یا خشونت بر علیه دولت یا از طرف یا در ارتباط با هر سازمانی که قانونی یا غیر قانونی تشکیل شده باشد جزو تعهدات بیمه باربری نخواهد بود.
کسر از مبداء
اگر پس از رسیدن کالا به مقصد مشخص شود که مقداری از کالای مورد بیمه بدلیل عدم ارسال از مبداء کسری دارد این کسری خارج از تعهد بیمه باربری است.
عدم قبول بیمه گذار و یا ممانعت مقامات کشور وارد کننده برای ورود کالا
بر اساس بند 2 از ماده 18 شرایط عمومی بیمه حمل کالا خسارتهای ناشی از عدم قبول بیمه گذار و یا ممانعت مقامات کشور وارد کننده از ورود کالا به داخل کشور خارج از تعهد بیمه باربری است.
