بیمه در معاملات بین المللی

 

بیمه در معاملات بین المللی روشی است برای کاهش ضرری که به افراد رد آفات و بلا های طبیعی و مصنوعی وارد می شود که این ضرر وارده در بین تعداد خیلی زیادی از مردم توزیع و تقسیم می گردد.

بنابراین مثلا در بیمه تامین اجتماعی و ضررهای ایجاد شده از بیماری، صدمات حامله از فعالیت های صنعتی و بیکاری بین کلیه مردم توزیع می گردد و همچنان که در قانون بیمه سال 1603 انگلیس آمده است « ضرر به جای آنکه بر عهده تعداد اندکی قرار گیرد خیلی ساده در بین مردم توزیع می شود. »

سیستم بیمه این گونه است که تمام آن کسانی که احتمال دارد نوع خاصی از ضرر را متحمل شوند به طرح بیمه ملحق می گردند تا در ایجاد منبع مالی برای جبران ضرر کسانی که واقعا ضرر می بینند مشارکت کنند.

لذا مثلا صاحب کشتی، کشتی خود را در مقابل صدمه خوردن و لطمه دیدن بیمه می کند، زیرا هر صاحب کشتی ممکن است روزی کشتی اش دچار این حادثه شود. بنابراین باید گفت همه صاحبان کشتی در معرض خطر هستند.

همچنین بخوانید :حقوق ممتازه دریایی

پولی که آنان در منبع مالی می گذراند« حق بیمه » می نامند که هر کسی که متحمل ضرر می گردد می تواند ادعا نماید و از این منبع جبران خسارت خود را مطالبه کند.

البته حق بیمه با توجه به بزرگ بودن یا کوچک بودن کشتی متفاوت است و جبران خسارت طبیعتا مرتبط به مخارج و تعمیر و تزیین کشتی می شود.

تعریف قرارداد در بیمه

قرارداد بیمه یک قرارداد عادی است که به وسیله آن در قبال پرداخت حق بیمه شرکت بیمه خود را متعهد می کند که خسارت احتمالی شخص بیمه گذار را در مقابل خطری که خود را در جهت آن بیمه کرده است، جبران کند.

در ماده اول قانون بیمه ایران بیمه اینگونه تعریف شده است :

بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد.

سه عنصر در قرارداد بیمه وجود دارد :

1. باید در قبال عوض باشد
   

   معمولاً اما نه ضرورتاً در قبال پرداخت های زمانی و دوره ای که حق بیمه خوانده می شود قرارداد حقی به بیمه شده می دهد که پول یا چیزی که ارزش مالی دارد براساس وقوع حوادث دریافت کند.

2. حادثه باید حادثه ای باشد که وقوع اش غیر قطعی باشد

   به عبارت دیگر باید در اینکه حادثه اتفاق خواهد افتاد یا خیر قطع و یقین وجود نداشته باشد یا اگر حادثه واقعه ای است که قطعا در زمانی اتفاق خواهد افتاد باید در مورد زمان وقوع آن عدم قطعیت داشته باشیم.

3. حادثه غیر قطعی

   این حادثه ضرورت دارد که قرارداد بیمه را به خاطر آن منعقد کرد باید طوری باشد که مخالف با منابع بیمه گذار باشد. در واقع باید نفع قابل بیمه کردن وجود داشته باشد.

اصول اساسی بیمه در معاملات بین المللی

چند اصل اساسی در بیمه وجود دارد که جز ضروریات قرارداد بیمه بوده و دانستن آن به منظور آشنا شدن به بیمه لازم است.

این اصول عبارتند از :

• نفع قابل بیمه
• حداکثر حسن نیت
• جیران خسارت که خود دارای دو مبحث فرعی مشارکت و جانشینی است.

نفع قابل بیمه

براساس این اصل شخص باید خودش را علیه خطری بیمه کند که در صورت وقوع از ناحیه آن ضرری را متحمل خواهد شد یا در صورت عدم وقوع آن خطر نفعی عاید وی خواهد گردید.

حداکثر حسن نیت بیمه در معاملات بین المللی

حقوق قراردادها بستگی به آن دارد که طرفین حسن نیت خود را نسبت به یکدیگر نشان بدهند. طرفین باید صادقانه با یکدیگر برخورد نمایند. مباحث مختلفی که ما در حقوق قراردادها داریم درباره نیاز به صداقت و حسن نیت در معاملات است، مع ذلک در بیمه قانون سخت تر می گردد.

طرفین باید حداکثر حسن نیت را از خود نشان بدهند، زیرا بیمه گذار از بیمه گر می خواهد او را در مقابل خطراتی پوشش دهد که بر مبنای اظهارات بیمه گذار است.

همچنین بخوانید :معاملات بین المللی | پارت دو

اثاثیه یک منزل که قصد بیمه آن شده است چقدر می ارزد؟

اگر گفته شود مثلاً صد میلیون تومان، حق بیمه بر آن اساس تعیین می شود و اگر گفته شود هفتاد میلیون تومان، حق بیمه کمتر خواهد شد. پایین گفتن عمدی ارزش اثاثیه یک منزل نقض حسن نیت و فریب دادن شرکت بیمه است.

جبران خسارت

قرارداد بیمه یک قرارداد جبران خسارت است.

بدین مفهوم که خسارت شخصی که متحمل ضرر شده است جبران می شود و به وضعیت زمانی که قبل از ضرر داشت برمی گردد. البته بیمه گذار به وضعیت بهتری از گذشته دست نمی یابد.

به عبارت دیگر حداکثر میزان خسارت پرداختی از حداکثر ارزش شی بیمه شده تجاوز نخواهد کرد.

در بیمه عمر و برخی از بیمه های حوادث نمی توان اصل جبران خسارت را اعمال کرد، زیرا نمی شود شخص مرده را زنده کرد یا نمی شود که استخوان شکسته شده را به وضعیت بهتر از قبل در آورد. در این مورد اصل جبران خسارت، پرداخت مبلغی را که قابل پرداخت به ذینفع مذکور در قرارداد بیمه عمر است یا منفعتی را در خصوص بیمه گذار مصدوم تجویز می نماید.

دو مسئله فرعی که در رابطه با جبران خسارت مطرح است عبارتند از :

مشارکت

مشارکت به این مفهوم است که وقتی دو بیمه نامه یک خطر همانند را پوشش می دهند، کل مبلغ خسارتی که قابل مطالبه است فقط برای یک تاوان است.

بنابراین اگر شخص کشتی خود را در دو شرکت بیمه، بیمه کرده باشد، این دو شرکت با یکدیگر در جبران خسارت مشارکت کرده و در کل یک تاوان به بیمه گذار پرداخت می کنند، که از حداکثر ارزش شی بیمه شده نمی تواند تجاوز نماید.

جانشینی

لفظ جانشینی در اینجا به مفهوم جانشین کردن شخصی به جای دیگری است.

شرکت بیمه این حق را دارد در هر جایی که تشخیص دهد خود را به جای شخص بیمه گذار بگذارد.