اسناد تجاری از مقررات متحدالشکلی است که درباره وصول اتاق بازرگان بین المللی ( ICC ) تنظیم شده است، اسناد بازرگانی به معنای صورتحساب سیاهه فروش، اسناد حمل، اسناد مالکیت یا دیگر اسناد مشابه، یا هر گونه سند دیگری که مالی نیست می باشند.
همچنین بخوانید : اسناد فیاتا چیست؟ |
مهم ترین اسناد تجاری صورت حساب ها ( INVOICES ) هستند.
4 نوع صورتحساب در اسناد حمل بین المللی وجود دارد :
-
پیش فاکتور Proforma-Invoice
در این صورتحساب قیمت به وسیله صادرکننده به مشتری بالقوه خود در خارج داده می شود. در این مرحله قراردادی برای خرید یا فروش کالا وجود ندارد.
پیش فاکتور اسناد تجاری چند استفاده دارد :
الف) خریدار خارجی ممکن است نیاز به ارائه پیش فاکتور به مقامات دولت در کشورش به منظور تحصیل مجوز واردات یا ارز خارجی برای پرداخت کالا داشته باشد.
ب) مظنه قیمت را بدست می دهد و ممکن است شرایط فروش را دربرداشته باشد. اگر خریدار مظنه قیمت را قبول کند یک قرارداد محکم فروش بسته می شود و جهت خریدار صورتحساب تجارتی بعد از پیش فاکتور ارسال خواهد شد.
ج) به همین طریق، پیش فاکتور برای مزایده یک قرارداد صادرات مورد استفاده قرار می گیرد.
د) چنین صورتحسابی در وقتی استفاده می شود که صادرکننده پول نقد ( قیمت کالا ) را همراه با سفارش می خواهد. وقتی که خریدار مطابق با پیش فاکتور پرداخت می کند، صادرکننده کالا را به همراه رسید برای او خواهد فرستاد.
-
صورتحساب تجاری Commercial Invoice
این صورتحساب، درخواست پرداخت برای کالای فروخته شده است. مبلغ و اطلاعاتی که در این نوع صورتحساب آمده به شرح ذیل است:
الف) توصیف کالا، کیفیت، قیمت یک واحد و جمع کل قیمت.
ب) شرایط تحویل ( مثلا CIF )
صورتحساب تجارتی باید توانایی مطابقت با بارنامه دریایی یا بارنامه هوایی را داشته باشد. -
صورتحساب گواهی و تایید Certification Invoice
صورتحساب گواهی و تایید که شامل اظهار و بیانیه ای از سوی صادرکننده در مورد شرایط کالاهای ارسالی با محل ساخت و تولید آنها و دیگر اظهاراتی است که ممکن است بنابر تقاضای خریدار جهت ارائه به مقامات گمرک کشورش درخواست شده باشد.
-
صورتحساب کنسولگری Consular Invoice
این صورتحساب تجاری در کشور صادرکننده توسط کنسولگری کشور خریدار روی فرم های آماده شده تهیه می شود، بعد به وسیله کنسولگری مهر می شود. اینگونه صورتحساب ها برای این است که کشور خریدار را در کنترل کالاهای وارداتی کمک کند.
اسناد تجاری دیگر
-
گواهی وزن Weight note
سندی است که به وسیله صادرکننده یا یک شخص سوم در مورد وزن کالای موضوع معامله صادر می شود، این اعلام وزن باید با وزنی که در سند انتقال و صورتحساب نشان داده می شود مطابقت کند.
-
لیست بسته بندی و مشخصات کالا A Packing List and Specification که جهت ارائه به مقامات گمرک است.
-
گواهینامه و تایید بازرسی کیفیت کالا Certificate Supplies Quality Inspection که توسط تولید کننده یا عرضه کننده صادر می شود:
این گواهی که به امضا صادرکننده رسیده است دلالت دارد براینکه کالاها قبل از بارگیری بازرسی شده و کیفیت کالا مطابق با قرارداد فروش است و خریدار می تواند از یک بازرس بخواهد که کیفیت کالا را قبل از ارسال چک کند. یک شخص مستقل گواهی بازرسی کیفیت توسط شخص سوم را صادر می کند.
همچنین بخوانید : اسناد اصلی حمل
اسناد بیمه
سه نوع سند اساسی بیمه وجود دارد :
-
اطلاعیه بیمه یا سند موارد تحت پوشش A Latter of insurance or cover note
این اطلاعیه توسط شرکت بیمه به عنوان آگهی که مقدمات مربوط به صدور بیمه نامه و گواهی نامه در حال انجام شدن است توسط شرکت بیمه صادر می شود.
-
گواهی بیمه Certification Of Insurane
این گواهی نشانگر ارزش و جزئیات بارگیری و حمل و خطرات تحت پوشش است که به طور اختصار در آن آورده می شود. این گواهی توسط صادرکننده و بیمه کننده امضا می گردد.
زمانی نیاز به گواهی بیمه است که بیمه نامه شرکت صادرکننده کالا از نوع « بیمه نامه پوشش باز » باشد. در بیشتر کشورهای اروپایی شخص بیمه شده در صورتی که تنها دلیل ادعایش گواهی بیمه باشد نمی تواند علیه شرکت بیمه طرح دعوی نماید. بیمه نامه دلیل قانونی قرارداد بیمه است. -
بیمه نامه Insurance Policy
بیمه نامه جزئیات کامل خطرات تحت پوشش بیمه را مشخص می کند و دلیل بر وجود قرارداد بیمه بین بیمه گزار و بیمه شونده است.
اسنادی که بخش های دولتی یا نمایندگی آن مطالبه می کنند:
برخی اسناد حمل و نقل بین المللی هستند که در جهت جوابگویی به خواسته های حقوقی و تشریفاتی دولت کشوری که صادرکننده یا واردکننده و یا ترانزیت است تهیه می شوند.
چند نمونه از این اسناد تجاری حمل و نقل بین المللی به اختصار ذیلاً ذکر می شود:
-
گواهی مبدا یا گواهی محل تهیه کالا Certificate Of Origin
این سند ممکن است توسط مقامات کشور واردکننده به عنوان گواهی بر اینکه کالا در کجا تولید یا تهیه شده است مطالبه شود. این گواهی ممکن است مثلاً در موقعی که صادرکننده ادعای پرداخت حق گمرکی امتیازی را دارد ضرورت داشته باشد.
-
مجوز Licence
جهت برخی کالاها باید در آغاز از دولت مجوز ورود یا صدور اخذ کرد. اگر برای ورود کالایی که نیاز به مجوز دارد اقدام به اخذ آن نشود، مقامات گمرکی اجازه ورود آن را به داخل کشور نخواهند داد.
چنانچه یک قرارداد فروش بین المللی منوط به اخذ مجوز « Subject to Licence » باشد این امر موجب خدشه دار شدن قرارداد از حیث الزام آور بودن و موجودیت یافتن نمی شود، لکن طرفی که موظف به تهیه مجوز برای کالاست باید بیشترین تلاش برای فراهم نمودن آن معمول دارد و باید در دادگاه نشان دهد که گام های لازم را در این زمینه برداشته است.
-
گواهی سلامت، کیفیت یا بازرسی Certificate Of Health ,Quality Or Inspection
این گواهی اسناد تجاری نیز ممکن است توسط کشور واردکننده مطالبه شود.
-
گواهی لیست سیاه اسناد حمل بین المللی Blacklist Certificate
این گواهی دلیل بر این است که منشا کالا کشورهای در داخل لیست سیاه کشور واردکننده نیست و نیز کالا از داخل این کشورها عبور نکرده است. کشور در لیست سیاه کشوری است که کشور واردکننده روابط تجاری عادی خود را با آن به حالت توقف در آورده است.