اصطلاحات بیمه باربری

 

بیمه باربری یا بیمه حمل و نقل قراردادی است بین شرکت حمل‌ و‌ نقل و صاحب کالا با بیمه‌گر که به موجب آن، بیمه‌گر متعهد می‌شود تا در ازای دریافت مبلغی از طرف بیمه‌گزار، در صورت وارد شدن خسارت به اموال و افراد ثالث، خسارت‌ها را جبران کند.

در واقع، در هنگام انتقال کالا از مبدا به مقصد، اگر خسارتی به آن وارد شود یا بیمه‌گزار هزینه‌هایی را متحمل شود، خسارت از طرف بیمه‌گر بر اساس مفاد بیمه‌نامه پرداخت خواهد شد.

در این مقاله به بررسی اصطلاحات بیمه باربری می پردازیم که برای هر شرکت حمل و نقل و متصدیان بار مورد نیاز است.

اصطلاحات بیمه باربری

  • Lash

نوعی کشتی است که تعدادی بارج و یا سایر شناورهای مشابه حاوی بار را بر روی عرشه کشتی خود حمل می نماید.

  • Bogie

تریلر در اصطلاحات بیمه باربری دارای محورهای متناسب با میزان بار است و برای حمل بارهای بسیار سنگین بکار می‌رود که با توجه به وزن محموله تعداد محورها کم و یا زیاد خواهد شود.

  •  Landing craft

شناور دریایی‌ای که معمولأ وظیفه آن جابجایی خودرو است.

اغلب این شناورها دارای در جلوی شناور هستند که با باز شدن، تبدیل به یک سطح شیبدار شده و عمل بارگیری و تخلیه از طریق آن انجام می‌شود.

  • Barge

دوبه یا بارج شناوری، برای حمل و نقل حجم نسبتا زیادی از کالا یا مواد بر روی آب به کار می‌رود.

از دوبه برای حمل اشیای بزرگ یا میزان زیادی از کالا استفاده می‌شود. بیشتر دوبه‌ها را در کانال‌ها و رودها به کار می‌برند.

  • کشتی RO-RO

اصطلاحات بیمه باربری

نوعی کشتی که مجهز به سکوی مخصوص Ramp در قسمت پهلو یا جلو و عقب می باشد و وسایل نقلیه حامل بار و مسافر می توانند مستقیماً با چرخ خود به آن وارد یا خارج شوند.

  • کشتی طبقه بندی شده Classified Ship

اصطلاحات بیمه باربری کشتی طبقه بندی شده را اینگونه تعریف کرده که هر کشتی که دارنده گواهی طبقه بندی معتبر باشد کشتی طبقه بندی نام دارد.

  • گواهی طبقه بندی کشتی Class Ship Certificate

یک نوع گواهی مخصوص است که توسط موسسات رده بندی مجاز و به منظور تعیین میزان قابلیت دریانوردی کشتی صادر می شود.

  • طبقه بندی کشتی Ship Classification

منظور از طبقه بندی شرایطی است که کشتی های حامل کالا می بایست دارا باشند و این شرایط معمولا توسط موسسات معتبر بین المللی که مورد قبول انستیتوی بیمه گران لندن می باشند کنترل می شود.

  • کشتی‌ های ترامپ Tramp Ships

این کشتی‌ها در مسیر منظمی فعالیت نمی‌کنند و محموله را به هر نقطه‌ای که صاحب کالا بخواهد حمل می‌کنند.

  • کشتی‌ های لاینر Liner Ships

اصطلاحات بیمه باربری

این کشتی‌ ها تحت ضوابط خاصی در خطوط معین و با برنامه منظم فعالیت می‌کنند.

  • کشتی چارتر Charter Ship

کشتی است که به صورت اجاره ای کار می کند. این اجاره می تواند به صورت زمانی یا سفری باشد.

  • گواهی بازرسی کالا در مبدأ INSPECTION CERTIFICATE

سندی است که توسط شرکت بازرسی کننده در زمان حمل صادر می گردد.

در گواهی بازرسی کالا اطلاعات مربوط به

  • خریدار و فروشنده
  • شماره اعتبار اسنادی
  • نام گشایش کننده اعتبار
  • نام و نوع وسیله حمل
  • مبدأ و مقصد
  • شرح کالا
  • علامات
  • مشخصات بسته بندی
  • طریقه نمونه برداری و آزمایش
  • کیفیت و کمیت کالا
  • مکان
  • تاریخ بازرسی و … درج می گردد.

 

  • گواهی مبدأ CERTIFICATE OF ORGIN

گواهی مبدأ سندی است که نام کشور سازنده و مشخصات کالای خریداری شده را در بردارد. این سند در بیشتر موارد توسط اتاق های بازرگانی کشورها صادر می گردد و فروشنده در زمان حمل کالا آن را به بانک ارائه می دهد.

  • صورت بسته بندی PAKING LIST

سندی است که به طور مشروح مشخصات بسته بندی را نشان می دهد و مندرجات آن شامل نوع کالا، وزن خالص و ناخالص، محتویات هر بسته از نظر نوع تعداد و وزن می باشد.

  • عدم تحویل Non Delivery

عدم تحویل کالا به حالتی اطلاق می شود که کل کالای بیمه شده یا یک قسمت از آن در مسیر حمل و نقل به دلایل نامعلومی مفقود شده و در مقصد مندرج در بیمه نامه به بیمه گذار تحویل نگردد.

  • ترانسشیپمنت Transshipment

انتقال محموله مورد بیمه از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر.

  • پارتشیپمنت Part shipment

یعنی حمل به دفعات به این معنی که کالای مورد بیمه طی چند پارتی از مبدا به مقصد مندرج در بیمه نامه حمل گردد.

  • Total Loss

خسارت کلی ضعیف ترین و ارزان ترین نوع بیمه باربری است که تقریبا منسوخ شده است.

این نوع بیمه نامه در بیمه باربری تلف شدن کامل مورد بیمه در یک مرحله بر اثر آتش سوزی، غرق شدن، سقوط هواپیما را در بر می گیرد.

کلوزهای بیمه باربری | آشنایی با 3 کلوز باربری

  • اینکوترمز Incoterms

منظور از اینکوترمز مجموعه‌ای از مقررات بین‌ المللی برای تفسیر اصطلاحات مهم مورد استفاده در قراردادهای تجارت خارجی است که توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) و به منظور رفع ابهامات ناشی از تفسیرهای گوناگون از اصطلاحات مشابه در کشورهای مختلف تهیه و بهنگام می گردد.

اینکوترمز 2020 چیست؟

  • کالای متروکه Abandoned merchandise

کالاهایی است که مدت توقف قانونی آن ها در اماکن گمرکی یا انبار اختصاصی پایان یافته و به‌ دلیل گوناگون از جمله بدون صاحب ماندن، بی‌استفاده ماندن و یا از رده خارج شدن ترخیص نشده باشد.

  • پروفرما Proforma

اصطلاحات بیمه باربری

پروفرما در بیمه باربری سند خریدی است که فروشنده از مبدأ به عنوان پیشنهاد فروش، یا تعیین ارزش و شرایط فروش صادر می‌کند. پروفرما را پیش فاکتور نیز می‌گویند.

  • مانیفست Manifest

در اصطلاحات بیمه باربری مانیفست را به فهرستی الحاق می کنند که محمولات یک کشتی یا یک قطار با یک کاروان از کامیون هایی را می‌گویند که بیشتر از یک بارنامه دارند.

  • بارنامه Bill Of Lading

بارنامه اوراق بهاداری است که از طرف موسسه حمل و نقل صادر و مشخصات کالا، نام و آدرس گیرنده و فرستنده کالا، میزان کرایه حمل، مشخصات، تعداد و وزن کالا در آن قید می گردد.

بارنامه به منزله قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است.

  • اعتبار اسنادی Letter Of Credit

قراردادی است که به موجب آن بانک گشایش کننده اعتبار متعهد می‌شود که به دستور و به حساب خریدار کالا پس از دریافت مدارک معین، وجه کالا را به حساب بانک پرداخت کننده واریز نماید و به این ترتیب انجام مبادلات و معاملات بین المللی بیمه باربری تسهیل می گردد.

بارنامه چیست؟ | تفاوت 2 بارنامه سراسری و حمل مرکب

 

بارنامه نوعی سند و قرارداد بین فرستنده و حمل کننده کالا است.

دربارنامه تمامی اطلاعات مربوط به کالا مانند وزن، ابعاد، تعداد، فرستنده و … ثبت می‌شود.

طبق این سند، فرد حمل کننده موظف است کالا را صحیح و سالم به مقصد تعیین شده برساند.

از این رو هر گونه خسارت و آسیب‌دیدگی به راحتی قابل جبران و پیگیری خواهد بود.

بارنامه

با توجه به اهمیت این موضوع توصیه می شود مقالات اینکوترمز 2020، گروه E و F، گروه C، گروه D را مطالعه کنید.

اهمیت استفاده از بارنامه

صدور بارنامه در حقیقت تضمینی برای ارسال به موقع و سلامت کالا است.

شرکت‌های حمل و نقل با صادر کردن این اوراق، فرستندگان و گیرندگان را ملزم به رعایت قوانین می‌کنند.

این قوانین در واقع انجام تجارت حمل و نقل بین‌المللی را برای فرستندگان و گیرندگان راحت‌تر می‌کند.

بارنامه حمل مرکب FBL

فیاتا (فدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های کارگزاران) به منظور یکپارچه و متحدالشکل کردن اسناد مربوط به حمل و نقل، اقداماتی را انجام داده است.

اسناد فیاتا چیست؟ | بررسی 4 سند حمل فیاتا

یکی از مهم‌ترین اسناد در این راستا، بارنامه حمل مرکب نامیده می‌شود.

اوراق حمل مرکب توسط خود کارگزاران صادر می‌شود.

این سند برای حمل با انواع وسایل مانند:کامیون، کشتی، هواپیما و … کاربرد دارد.

این نوع سند اعتبار جهانی دارد و تمامی بانک‌ها موظف به رعایت قوانین آن هستند.

در حقیقت FBL، سند حمل بار خریدار محسوب می‌شود که صحت مندرجات درون آن، تضمینی برای تحویل کالا است.

این سند در بین انواع مختلف بارنامه، معتبرترین اوراق در سطح جهان به حساب می‌آید که با نام اختصاری CT.B/L شناخته می‌شود.

برروی اوراق این بارنامه آرم موارد زیر درج شده است.

  • اتاق بازرگانی بین‌المللی
  • نماد انجمن ملی
  • حروف اختصاری FBL
  • حک واژه Negotiable به معنی قابل معامله بودن

این سند همچنین براساس قوانین ICC و NNCTAD مربوط به اسناد حمل چندوجهی، تدوین و انتشار یافته است.

در ایران این نوع بارنامه توسط شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی صادر می‌شود.
ایران با توجه به قراردادی که با سازمان فیاتا امضا کرده، مسئولیت استفاده درست از این سند و کسب اطمینان از پوشش بیمه‌ای هنگام استفاده از آن را به طور کامل پذیرفته است.

خصوصیات حمل مرکب

بارنامه

  • در این نوع حمل از چند وسیله متفاوت جهت جابه‌جایی کالاها استفاده می‌شود.
  • این بارنامه فقط و فقط توسط کارگزاران مجاز فیاتا صادر خواهد شد.
  • این اوراق قابل معامله و انتقال به غیر هستند.
  • طبق این سند، فورواردر (کارگزار) بعد از صادر کردن سند حمل مرکب، متعهد می‌شود که به نام خود تمام وسایل لازم را جهت حمل از مبدا تا مقصد (تحویل کالا) مطابق با مندرجات اوراق فراهم کند.

تفاوت بارنامه حمل مرکب و بارنامه سراسری

حمل مرکب، همانند حمل سراسری از چند وسیله جهت جابه‌جایی کالا استفاده می‌شود که نفوذ بسیار زیادی در سراسر جهان دارند.

اما این دو سند تفاوت‌هایی باهم دارند که در این بخش به آن‌ها خواهیم پرداخت.

  • حمل سراسری توسط متصدی حمل یا کریر صادر می‌شود.
  • صدور سند حمل مرکب برعهده فورواردر یا همان کارگزار حمل است.
  • در حمل سراسری تمامی مسئولیت‌ها دو طرف حمل برعهده کریر است.
  • در حمل مرکب کارگزار مسئولیت حمل زمینی و دریایی را برعهده دارد.
  • سند حمل مرکب فقط برای اعضای سازمان فیاتا صادر خواهد شد.
  • بارنامه حمل سراسری وابسته به هیچ سازمانی نیست.
  • در حمل سراسری، تحویل کانتینر خالی در مقصد امکان‌پذیر است.
  • در حمل مرکب کانتینر خالی در مبدا تحویل داده می‌شود.
  • حمل مرکب وابسته به حمل سراسری است. به این معنی که بعد از ورود کالا به بندر، کارگزار حمل باید تمامی تسویه حساب‌های خود را انجام داده و از کریر ترخیصیه بگیرد. در غیر این صورت اجازه خروج بار از گمرک داده نمی‌شود.
  • در سراسری یک وجه حمل کالا حتما باید از طریق دریا باشد.
  • در حمل مرکب محدوده فرآیند صدور سند توضیح داده می‌شود.

این سند به دلیل اعتبار بالای جهانی، موقعیت بسیار خوبی را برای تاجرین فراهم کرده است. با بهره‌مندی از این اسناد در حقیقت سلامت کالای خود را تضمین می‌کنید.

برای ثبت بارنامه های آنلاین می توانید از سامانه حمل و نقل بین المللی آینده سازان آسایش فردا استفاده کنید.

اصول و کلیات بیمه باربری در 16 گام

 

اصول و کلیات بیمه باربری با توجه به گستردگی مجموعه خطراتی که ممکن است محموله بیمه شده را تهدید کند باید مورد مطالعه قرار گیرد و هر شرکت حمل و حمل کننده باید این اصول و کلیات بیمه باربری را بداند.

در این مقاله با تمامی اصول و کلیات بیمه باربری و کاربرد آن آشنا می‌شوید.

مراحل انجام ثبت سفارش جهت واردات کالا

  • آگاهی از تعرفه کالا؛
  • اخذ پروفرما از فروشنده؛
  • مراجعه به معاونت بازرگانی خارجی جهت تکمیل فرم ثبت سفارش؛
  • اخذ مجوز ورود کالا طبق جدول مقررات صادرات و واردات از سازمان‌های ذیربط؛
  • مراجعه به شرکت بیمه و اخذ بیمه‌نامه؛
  • بعد از ثبت سفارش کالا در بانک واسطه معامله نسبت به پرداخت حق ثبت سفارش اقدام می‌گردد.

پیش فاکتور

پیش فاکتور سندی است که فروشنده آن را تنظیم، مهر و امضا می‌کند.

موارد موجود در پیش فاکتور عبارتند‌از :

  • نام و نشانی فروشنده؛
  • نام و نشانی خریدار؛
  • شماره و تاریخ صدور پیش فاکتور؛
  • نام و مشخصات کالا؛
  • مقدار کالا؛
  • ارزش واحد، ارزش کالا؛
  • کرایه حمل؛
  • نحوه بسته بندی؛
  • بازرسی؛
  • شرایط حمل و زمان تحویل و نام مبداً و مقصد حمل؛
  • مدت اعتبار پیش فاکتور؛
  • شرایط و نوع ارزی که باید پرداخت شود.

فرم ثبت سفارش

پس از دریافت پروفرما، برای تکمیل فرم ثبت سفارش، به آیینامه اجرایی قانون و مقررات صادرات و واردات آن سال مراجعه و شماره تعرفه مربوط به آن معین می‌شود.

فرم ثبت سفارش کالا، در هفت نسخه تنظیم می‌شود:

  1. بانک گشایش کننده اعتبار
  2. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
  3. گمرک جمهوری اسلامی ایران
  4. وزارت بازگانی
  5. کامپیوتر وزارت بازرگانی
  6. وزارتخانه مجوز دهنده ورود کالا
  7. وزارتخانه تخصیص دهنده ارز

اخذ مجوز و تخصیص ارز از وزارتخانه ذیربط

گواهی عدم ساخت در داخل کشور، از طریق وزارتخانه ذیربط صادر می‌شود.

در مورد تجهیزات پزشکی و دارویی که در داخل کشور تولید نمی شود، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی اجازه ورود آن‌ها را صادر می‌کند.

براساس سهمیه ارزی دریافتی، وزارتخانه‌ها با توجه به اولویت‌های تعیین شده، به تخصیص‌ای سهمیه به واحدهای تحت پوشش خود اقدام و برگ ثبت سفارش را به مهر تخصیص ارز ممهور می کنند.

بیمه نامه

قبل از ارائه درخواست ثبت سفارش به بانک، کالا باید در یکی از موسسات بیمه معتبر، بیمه شود.

طبق ماده 70 قانون تاسیس بیمه مرکزی و بیمه گری، بیمه مربوط به کالاهایی که قرارداد خرید آن در ایران منعقد شده یا اعتباری اسنادی آن در ایران گشایش یافته، باید توسط یکی از شرکت‌های بیمه
ایرانی صادر شود.

اقدامات مقدماتی خریدار قبل از مراجعه به بانک برای گشایش اعتبار اسنادی

خریداران در ابتدا جهت گشایش اعتبار اسنادی نمی توانند به بانک مراجعه نماید.

درصورتی مجاز به انجام این کار است که با فروشنده مذاکره و تقاضای ارسال پیشنهاد کرده تا در مرود شرایط فروش کالا مورد سفارش خود، از قبل بهای واحد کالا، نحوه حمل، مقدار کالا، مدت تحویل و تاریخ حمل اطلاعاتی به دست آورده و او پیشنهادات متقابل خود را به فروشنده اعلام نماید که فروشنده براساس مذاکرات طرفی پیش فاکتور به نام خریدار صادر کرده است.

در این مرحله خریدار باید در صورت لزوم نسبت به تحصیل پروانه ورود و بیمه کالا اقدام کرده و با در دست داشتن کارت بازرگانی معتبر، پیش فاکتور و بیمه‌نامه را به بانک مراجعه و تقاضای گشایش اعتبار برای کالای مورد نظر بنماید.

کارت بازرگانی

کارت بازرگانی مجوزی است که به دارنده آن اعم از شخص حقیقی یا حقوقی داده می شود تا به امر تجارت خارجی بپردازد.

بارنامه

اصول و کلیات بیمه باربری

بارنامه، سندی برای مالکیت کالا و اطمینان خاطر برای بانک بازکننده اعتبار اسنادی است.

و همچنین دلیل وجود قرارداد حمل کالا از مبدا به مقصد است که توسط حمل کننده امضاء می شود.

انواع بارنامه

  • بارنامه هوایی
  • بارنامه دریایی
  • راه آهن
  • رسید پستی
  • بارنامه پستی
  • کامیون و یا سراسری و مشترک

گواهی بازرسی

این گواهی باید مطابقت کالا را با توجه به مشخصات مندرج در اعتبار اسنادی گواهی نموده و توسط موسسه‌ای که در اعتبار اسنادی ذکر شده، قبل از حمل صادر شده باشد.

گواهی مبدا

سندی است که کشور تولید کننده کالای فروخته شده را معلوم می سازد و توسط اتاق بازرگانی کشور مبداء صادر می‌شود.

اینکوترمز و رایج ترین اصطالحات آن

برای بدست آوردن اطلاعات در این زمینه حتما مقالات زیر را بررسی کنید.

انواع حمل ونقل و مسئولیت، مصونیت در قرارداد

  • حمل و نقل دریایی
  • حمل و نقل زمینی
  • حمل و نقل هوایی

اصول و کلیات بیمه باربری

 مسئولیت

  1. تحویل کالا در مقصد به گیرنده به همان میزان و صورتی که در مبدا از فرستنده دریافت شده است.
  2. جبران هر‌گونه کسری کالا به غیر از کسری‌های متعارف.
  3. جبران هزینه‌های تاخیر در تحویل.
  4. جبران خسارت وارده به کالا.
  5. انجام اقدامات لازم جهت جلوگیری از بروز خسارت یا توسعه آن در هنگام وقوع حادثه.
  6. سایر مسئولیت‌هایی که بر طبق قرارداد به عهده حمل کننده دریایی واگذار خواهد شد.

مصونیت

  1. خسارت ناشی از عیب ذاتی کالا
  2. عدم بسته بندی مناسب برای حمل دریایی
  3. بارگیری و تخلیه کالا توسط فرستنده یا گیرنده
  4. عدم اظهار درجه خطرناکی و اشتعال کالا
  5. عدم اظهار ارزش واقعی کالا

بیمه حمل و نقل کالا

بیمه حمل و نقل، بیمه‌ای است که به موجب آن بیمه‌گر متعهد می‌شود در مقابل حق بیمه‌ای که از بیمه‌گذار دریافت می کند چنانچه در جریان حمل، کالا دچار خسارت شود و یا بیمه‌گذار هزینه‌هایی در رابطه با این خطرات متحمل شود، زیان وارده و هزینه‌ها را جبران نماید.

شرایط پیوست کلوز‌های بیمه باربری

برای آشنایی با تمامی خطرات حمل و نقل و کلوز‌های بیمه باربری توصیه می شود کلوزهای بیمه باربری را مطالعه کنید.

وظایف بیمه‌گذار پس از وقوع خسارت

  1. پیشگیری از توسعه خسارت
  2. انجام اقدامات لازم برای حفظ حقوق در مقابل مسئولین خسارت

الف) بسته‌های مفقود شده

  • درخواست خسارت از متصدیان حمل و نقل یا مقامات بندری و گمرکی و دیگر اشخاص ثالث

ب)  آسیب‌های مشهود

  • درخواست بازدید از متصدیان حمل
  • درخواست خسارت از شخص مسئول
  • درخواست بازدید از بیمه‌گر
  • دادن اخطار کتبی به متصدی حمل و نقل

ج) آسیب‌های غیر مشهود

به هیچ وجه به متصدیان حمل و نقل رسید بدون قید و شرط ندهد و در بارنامه یا رسیدی که به متصدی حمل و نقل می دهد حق خود را برای مطالبه خسارت حفظ کند.

د) عدم تحویل

  • تنظیم صورت مجلس عدم تحویل یا گواهی کتبی کسر تخلیه
  • چنانچه ظرف 7 ماه از تاریخ ورود وسیله حمل به مرز، یا تخلیه کالا از کشتی، گواهی کسر تخلیه صادر نشده؛ از موسسه حمل و نقل به موجب اظهار‌نامه رسمی، درخواست خسارت کند.

اسناد لازم برای دریافت خسارت

  • اصل بیمه‌نامه؛
  • اصل یا رونوشت فاکتور؛
  • گواهی مبدا؛
  • صورت بسته بندی کالا با مشخصات کامل؛
  • اصل بارنامه حمل؛
  • گواهی بازدید؛
  • مکاتبات متبادله با متصدیان حمل و نقل؛
  • در صورت عدم تحویل کالا، علاوه بر اسناد فوق، برگ رسمی گواهی کسر تخلیه که توسط موسسه حمل و نقل صادر شده است.