حمل کالای کانتینری با کشتی بعد از جنگ جهانی دوم و از سال 1950 که مصادف با توسعه و حجم فرآیند مبادلات بین المللی بود اتفاق افتاد و با گذشت دوازده سال یعنی در سال 1962 حجم مبادلات و ترافیک از سال 1966 در ایالات متحده آمریکا بوده است. در حال حاضر حدود یک سوم کالاها با کانتینر حمل می گردد.
45 درصد از کل کانتینرهای جهان توسط کشور چین ساخته می شود. در اروپا، کشور ایتالیا بزرگترین کانتینر ساز جهان است.
پنج بندر اول کانتینری جهان در جنوب شرقی آسیا قرار دارند که به ترتیب عبارتند از بندر هنگ کنگ، بندر سنگاپور، بندر پوسان، بندر کائوسیانگ و بندر شانگهای که 80% کل ترانزیت ها از این بنادر انجام می گیرد.
تعریف کانتینر
کانتینر عبارتست از محفظه ای که به منظور حمل و نقل یکپارچه کالا در سیستم حمل و نقل به کار می رود. به تعبیر دیگر عبارت است از نوعی بسته بندی کالا.
این نوع بسته بندی تنها وسیله ای است که امکان حمل ” ترانس شیپمنت ” را در سیستم حمل مرکب یا سراسری فراهم یا تسهیل می کند.
کانتینر جعبه ای است فلزی و مکعب مستطیل شکل که در آن کالاهای مختلف به صورت بسته بندی شده در کارتن و یا فله بارگیری شده و به طور دربست و در صورت لزوم پلمپ شده در اختیار حمل کننده قرار می گیرد. از امتیازات استفاده برای تاجر، برخورداری از بسته بندی سبک و ارزان و برای حمل کننده کاهش ضایعات و همچنین تسریع در تخلیه و بارگیری است.
به واحد شمارش کانتینر T.E.U ( Tewenty Free Equivelant Unit ) یا واحد بار گفته می شود.
این محفظه دارای ابعاد استاندارد است، کاهش میزان خسارت وارده به کالا، شکستگی، پارگی، سائیدگی، فاسد شدن مواد غذایی و سرقت و اطمینان در جریان تحویل کالا از جمله عوامل و مسائلی است که واردکنندگان و صادرگنندگان کالا برای آن اهمیت زیادی قائل هستند.
امروزه اکثر کشورهای پیشرفته نقل و انتقال کالا را با استفاده از کانتینر انجام می دهند. این محفظه اندازه های مختلف دارد و به صورت 20، 30، 40 و 60 فوتی ساخته می شود.
انواع مختلف آن عبارتند از :
- فلزی
- روباز
- مخزن دار
- فله ای
- پلاستیکی
- یخچالی
در مقالهی بعدی به صورت جامع با این موارد آشنا می شوید.
جنس کانتینرها از فولاد، آلومینیوم و نوعی تخته سه لا با روکش فایبرگلاس است. کانتینر آلومینیومی، جدیدترین نوعی است که در سال های اخیر ساخته شده و از لحاظ دوام و سبکی وزن بسیار به صرفه و مناسب است.
محفظههای یخچال دار نیز به صورت دو جداره ساخته می شوند که همین امر باعث ثابت نگه داشتن درجه حرارت داخل کانتینر و در نتیجه عدم فساد محمولات و مواد غذایی می شود.
مزایا
- امکان حمل و نقل مرکب و یا چند وجهی و همچنین Door To Door را مهیا کرده و محموله از مبدا تا مقصد در یک محفظه توسط چند روش حمل می گردد.
- استفاده از تمام ظرفیت وسیله نقلیه بخصوص در روش حمل دریایی که باعث استفاده کامل از ظرفیت کشتی ها می شود.
- کاهش زمان وسیله حمل به دلیل کاهش زمان تخلیه و بارگیری.
- صرفه جویی در هزینه های بسته بندی.
- ایمنی بیشتر برای کالا و کاهش صدمات وارده به کالا.
- کاهش هزینه های بیمه به دلیل محفوظ بودن بیشتر کالا در حمل.
- صرفه جویی در وقت و نیروی انسانی.
- کاهش کنترل های مرزی به دلیل اطمینان مامورین از دخل و تصرف کمتر بر کالا.
معایب
- عدم توازن همیشگی بین صادرات و واردات بین دو نقطه.
- استفاده برای کالاهای کمتر از ظرفیت مربوطه مقرون به صرفه نیست.
- نیاز به سرمایه گذاری سنگین از نظر ایجاد تجهیزات تخلیه و بارگیری و بندری دارد.
تناسب پالت با کانتینر
یکی از مشکلات عمده استفاده کنندگان از کانتینر، عدم تناسب بسته بندی های کالا با اندازه گیری و پالت است. در حقیقت استفاده کننده باید بسته های کالا را طوری در نظر بگیرد که با اندازه پالت تناسب داشته و پالت هم به نوبه خود با کانتینر مناسب باشد تا بتوان چند پالت را در محفظه چیده و فضای اضافی باقی نماند، لکن در عمل چنین نیست، زیرا اگرچه این دو هر کدام به اندازه استاندراد ساخته می شوند ولی تناسبی بین آن دو موجود ندارد.