واحد بار در حمل و نقل یا UNITIZATION بسته بزرگی است که از روی هم گذاشتن و کنار هم گذاری بسته های کوچک تر بوجود می آید.
حجم آن معادل یک متر مکعب و وزن آن حدود یک الی سه تن است.
یکپارچه کردن کالا ( واحد بار )
یکپارچه کردن کالا یا UNITIZATION AND PALLETIZATION در بسیاری از تولیدات و کالا ها را می توان برای ساده کردن، جابجایی، انبار و محافظت، پالتایزه یا یونیتایزه کرد.
پالتایزه، دستگاهی است که مسیر هایی را برای مرتب سازی، انتقال و انبار کردن بسته های کالا یا محصولات روی یک پالت فراهم می کند و در پایان یک خط تولید قرار دارد.
پالت کردن خودکار برای حمل و نقل راحت و در حجم بالا مناسب است.
دستگاه یونیتایزه می تواند قسمت عمده کار و کنترل را انجام دهد و تنوع محصولاتی که پالتایزه ها می توانند آن ها را کنترل کنند نیز افزایش یافته است تا اقلامی مانند بطری ها را که برای پالت کردن با دست دشوار بوده و مقرون به صرفه نیستند نیز شامل شود.
انواع پالتایزه
- پالتایزه رباتیک ( روبات پالتایزر )
- پالتایزه های سطح پایین و سطح بالا
- سیستم پالتایزه در خط
غالباً پالتایزه یا یونیتایزه کردن بار ها هزینه بسته بندی را به طرز قابل توجهی کاهش می دهد.
بار های پالتایزه و یونیتایزه شده فواید زیر را دارند:
- نیاز به تجهیزات جابه جایی مکانیکی دارند که در نتیجه، آسیب های احتمالی ناشی از جابه جایی دستی کاهش می یابد.
- احتمال دزدی و سرقت را کاهش می دهند.
- بارگیری و تخلیه بار واگن های باری، تریلر ها، کانتینر های چند وجهی، قایق ها، کشتی ها و هواپیما ها را سریع تر می کند.
- استفاده از محافظ ضد آب مربوط به ” در ” بارگیری را راحت تر می کند، پوشش رویی در تمام طول سفر در بر گیرنده محموله خواهد بود.
- احتمال گم یا سرگردان شدن کالا را کاهش می دهد.
- کنترل محموله را راحت تر می کند.
پالتایزه کردن کالا:
پالتایزه کردن کالا، جمع کردن یک یا چند بسته در سطح تخته ” پالت” و ایمن کردن بار بر روی آن است.
مزایای واحد بار در حمل و نقل
مزایای دیگر واحد بار عبارتند از:
1) سرعت در تخلیه و بارگیری
2) کاهش آسیب پذیری کالا
3) سرعت در شمارش بار
4) امکان استفاده از تمامی فضای بارگیر در انبار
5) کاهش استفاده از نیرو های انسانی در تخلیه و بارگیری
6) توسعه سیستم های مکانیکی
7) صرفه جویی در هزینه های بر چسب کالا
8) صرفه جویی در هزینه حمل
معایب واحد بار در حمل و نقل :
- برای تخلیه و بارگیری کالا باید از وسایل مکانیکی استفاده کرد.
- ابعاد بار با توجه به تنوع وسایل حمل و یا بارگیر از مبدا تا مقصد امکان استفاده از همه فضای بارگیر را نمی دهد.
- آسیب پذیری تعدادی از بسته ها در یک بار.
انواع واحد های بار حمل و نقل
این نوع بسته بندی که به واحد های بار در حمل و نقل نیز مرسوم هستند عبارت است از :
الف) کانتینر ( Container )
ب) پالت ( Pallet )
پ) قفس ( Crate / Cage )
ت) بندل ( Bundle )
ث) صندوق پایه دار ( Case )
بسته بندی کالا در حمل و نقل به منظور جلوگیری از تغییرات کمی و کیفی و ضایعات کالا و بار ها، سرعت بخشیدن به عملیات تخلیه و بارگیری و تسهیل در انبار کردن آن و استفاده از ظرفیت کامل وسایل متعارف حمل و نقل، اعم از انفرادی و ترکیبی با توجه به شرایط مختلف محل تولید یا صدور تا محل تحویل یا ورود انجام می شود و از این رهگذر، هزینه حمل و نقل نیز به حداقل خود می رسد.
تمامی واحد های بار به صورت کامل در مقاله بسته بندی در حمل و نقل توضیح داده شده است.