در بیمه باربری با توجه به گستردگی مجموعه خطراتی که ممکن است محموله بیمه شده را تهدید کند و همچنین استاندارد سازی این موضوع کلوزهایی طراحی شده که در تمام بازارهای جهانی بیمه به کار گرفته می شود.
انواع کلوز های باربری
- کلوز A
- کلوز B
- کلوز C
هر کدام از کلوزهای بیمه باربری تعدادی از خطرات را تحت پوشش قرار می دهد.
کلوز باربری A بیشترین خطرات و کلوز باربری C کمترین خطرات را تحت پوشش قرار می دهد.
به همین دلیل کلوز A گرانتر از بقیه کلوز ها است و افراد می توانند با توجه به نوع بار و خطرات احتمالی که بار آنها را تهدید می کند اقدام به خرید هر یک از کلوزهای بیمه باربری کنند.
مجموعه خطرات تحت پوشش کلوز باربری C
- آتش سوزی
- انفجار
- به گل نشستن کشتی یا شناور
- زمين گير شدن
- غرق شدن
- واژگون شدن کشتی
- واژگون شدن یا از خط خارج شدن وسیله حمل زمینی
- تصادف یا برخورد کشتی، شناور یا وسیله حمل با هر جسم خارجی به غیر از آب
- تخلیه کالا در بندر پناه
- تفدیه زیان همگانی
- به دریا انداختن کالا جهت سبک سازی
- هزینه زیان همگانی
- هزینه نجات
- مسئولیت متقابل در تصادم
- هزینه ارسال کالا به مقصد
- هزینه به حداقل رساندن خسارت
مجموعه خطرات تحت پوشش کلوز باربری B
علاوه بر خطرهای تحت پوشش در کلوز C خطرهای زیر در این کلوز بیمه می شود.
- زلزله، آتشفشان یا صاعقه
- به دریا افتادن کالا از روی عرشه
- ورود آب دریا، دریاچه یا رودخانه به کشتی، شناور، انبار وسیله حمل، کانتینر یا محل انبار
- تلف شدن کلی هر بسته در کشتی یا شناور
- تلف کلی مربوط به هر بسته در حین بارگیری یا تخلیه از کشتی یا شناور
علاوه بر خطرات فوق که به صورت استاندارد جهانی جزو پوشش های کلوز باربری B هستند در ایران و بر اساس آیین نامه شماره 8 شورای عالی بیمه با پرداخت حق بیمه اضافی امکان اضافه کردن خطرات دیگری نیز به مجموعه خطرات استاندارد کلوز باربری B وجود دارد، خطراتی همچون :
- سرقت
- عدم تحویل
- قلاب زدگی
- آب دیدگی
- روغن زدگی
- شکست
- ریزش
- خسارت های ناشی از کالاهای دیگر
مجموعه خطرات تحت پوشش کلوز باربری A
در کلوز A کلیه خطراتی که کالا را تهدید می کند تحت پوشش است در واقع این کلوز یک بیمه تمام خطر است که به جز مواردی که در بیمه نامه استثناء شده است کلیه خسارت های احتمالی را پرداخت می کند.
علاوه بر خطراتی که در کلوز C و B وجود داشت خطرات زیر در پوشش کلوز A بیمه می شود.
- طوفان
- راهزن دریایی
- آسیب عمدی یا تخریب عمدی کالای مورد بیمه یا هر قسمت از آن از سوی هر شخص متخلف
- خسارت هاي ناشی از باران و آفتاب
- دم کردن
- خسارت هاي ناشی از عمل کارکنان کشتي
- سرقت
- عدم تحویل
- ساييدگي و زنگ زدگي
- نشت
- لب پریدگی
- کج شدن
- خراشیدگی و ضربه زدگی
- لک برداشتن
- شکست
- خسارت ناشی از چنگک
- روغن زدگی
- به گل آلوده شدن
- به رنگ و اسید آلوده شدن
- خسارات ناشی از کالای مجاور
- کرم زدگی
- موش خوردگی
- حشره زدگی
- دله دزدی
- ریزش
- کسری
یکی از مهمترین تفاوت های کلوز A با کلوزهای B و C این است که در کلوز A شرکت بیمه باید هر نوع خسارتی را جبران کند مگر اینکه بتواند ثابت کند خسارت در نتیجه خطری ایجاد شده که آن خطر در تعهد بیمه نامه نبوده و جزو استثنائات بیمه باربری بوده است.
اما در کلوز B و C این خریدار بیمه نامه یا بیمه گذار است که باید ثابت کند خسارت محقق شده ناشی از خطرات تحت پوشش بیمه باربری بوده است.
کلوزهای خاص یا سفارشی بیمه نامه باربری
با توجه به نوع کالا بیمه گر می تواند با ایجاد تغییراتی در چهارچوب کلی کلوزهای استاندارد فوق کلوزهای خاص دیگری را برای کالاهای خاص تهیه و سفارشی سازی کنند، در همین راستا تعدادی کلوز خاص توسط انیستیو بیمه گران لندن به شرح زیر تدوین شده است.
- حمل ونقل انواع روغن، بذر و مواد روغنی
- حمل ونقل کالاهای تجاری
- حمل ونقل کائوچو و لاستیک
- حمل ونقل مواد غذایی منجمد شده
- حمل ونقل گوشت منجمد
- حمل ونقل نفت فله
- حمل ونقل چوب و الوار
- حمل ونقل ذغال
- حمل ونقل کنف و چتائی
خسارت کلی (Total Loss )
خسارت کلی ضعیف ترین و ارزان ترین نوع بیمه باربری است که تقریبا منسوخ شده است.
در این نوع بیمه نامه باربری از بین رفتن و تلف کلی محموله مورد بیمه در یک مرحله که در اثر غرق شناور ،سقوط هواپیما و یا آتش سوزی بوجود آید تحت پوشش بیمه قرار می گیرد و مدت اعتبار این نوع بیمه باربری پس از بارگیری در مرز، فرودگاه یا بندر کشور مبدا شروع و به محض رسیدن مورد بیمه به گمرک مرز، فرودگاه یا بندر کشور مقصد خاتمه می یابد.
بدیهی است به دلیل تعهدات پایین شرکت بیمه این نوع بیمه نامه باربری حق بیمه پایین تری نسبت به سایر بیمه های باربری دارد.
بخاطر اینکه برخی از ورودی و خروجی کشور از پذیرش این نوع بیمه نامه اجتناب می کنند بیمه گذاران باید با آگاهی کامل از نظر تعهدات و مسایل اداری اقدام به خرید کنند.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه دعوی مطالبه خسارت علیه نماینده تجارتی متصدی حمل و نقل مقاله ی زیر را مطالعه کنید.